Ел билік діннен бөлек деген саясаты, ұғымының ойын ұрланған зайырлы мемлекетпіз яғни құдайдың алдында жауап беруге, есеп беруге мінедетті емеспіз, деген жобамен өмір сүруге тырысқанмен шынында өлімсіз өмірде, тіршілікте болмайды. Өлім бар жерде дін тағдырының болуы да хақ. Бірақ осындай әлемдік түнек күштерінің басқарылуында тұруға оңай жүйені қазақ мелекетінің ел билеу саясаты болғандықтан дінді де белгілі бір лауызымды шенділердің қадағалауымен, өздеріне қолайлы білімнің жүйесін алуларына және оның басшыларынан пара алып, тірнектеп жинаған аз ғана иманын шайтанға ұрлатып басқаруға да қолайлы екені сөзсіз.

Мұндай пенделерге құдайдың қарғысы барын, бізге аянмен көрсетіп жендеттің тау басындағы екі басшыны атуға дайындалып жатқанын көрсетті. Енді осы жүйенің қызметшілеріне, ғалымдарына Раббымыздың көзқарасына қарай, бізде қызметтерінің адал арамын, иманының шамасын ажырта аламыз. Олардың берген, жазған пәтуаларына да өздерінің қаншалықты құдайға жақын, ақталғанына өздерін күнәнің әрекетінен азат қылуларына қарап қана баға беруге болады. Сонымен; Философ, профессор, акедемик дін саласында «ғұламалар» кеңесінің мүшесі болған; Айдар Парқұлұлы Әбуов. 19.07.1960 жылы туған. Раббымыздан рухани дерек;

«Жүректе ақау, қыспақ бар. Кер мінезді. Ысырапшылдығы бар. Әуесқойлығы бар. Жас кезінде зина жасаған. Досқа адалдығы бар. Бір досы сойқандық жасаған, бір қызға ғашық болған. Мейрімі түскенге жомарт. Бас сүйекте сырқаты бар. Қан қысымы төмен. Жаурында жабысқан қарғыс бар. Уақытында пенденің наласына қалған. Асқазанда жарасы бар.

Кекшіл. Бауырда сырқаты бар. Өлімнен сыны болған. Қуықта, белде сыз бар. Ойнамалы сынығы бар. Тобық әлсіз (аяғы ағармаған). Дүлділдермен тартысқа түскенде ақысы кетіп қалған. Ішекте құрт бар. Адуынды тілді. Түмен баба қолдауы бар. Теріс ағымен ісі болған, сыналған жапа шеккен. Күйзелісі сыны болған. 2 әйелі бар. Жындымен алысқан. Сақадай сай жүреді, әрдайым. Өткенен қалған ыза кегі бар. Ұмыта алмаған.

Көз жанарында сырқаты бар. Жағымсыз иістермен күреседі. Нан теріп жеген кезі де болған. Тойдым деген сөзді ұнатпайды. Әке махаббатына зар болған күндері болған. Ағайынмен араз болғанды ұнатпайды. Оң қолда білекте сырқаты бар. Оң аяқ тізеден төмен сырқаты бар. Ашу ызға берік. Мида ұйыған қан бар. Аузы ұйып қалады. Аяқ қолы тартылып қала береді. Алқымда ақау бар. Есту, көру қабілеті әлсіз. Кеудесін өртейтін ащы ыстығы бар. Алдында ор бар. Қыршынан қиылар сынағы бар. Бауырға сағынышы бар. Анаға алғысы шексіз.»

Адамзат күнәдан ғана жаралады деген пайғамбарымыз. Сондықтан жаратылыстан әке-шешеден ауысқан, тағдырымызбен берілген, тіршілік барысында жинаған күнәларымыздың түбінде ауруға, түрлі жындылық, шайтандық қылықтармен бейнеленуі хақ. Бірақ дінінің мақсаты да Алланның құран арқылы берілетін шипасымен ақталудан өтіп, ізіглік, игілікті істеріміз арқылы рахметіне бөленіп, бұл өмірдің де қызығын көре білумен де дінді меңгеруіміз имандылығымыз өлшенуі керек.

Дін тұрғысында рухани қуаты меңгеруге елге ақыл айтып, жол сілтеу үшінде өзіміздің ішкі жан дүниеміз мұндай қараңғылықтың әсерінен ада болуы керек. Ішкі дүниенің жарық болумен ғана хал жағдайына еніп ақирттен хабар алу дәрежесіне жетіп, қалдық білімнің ақ-қарасын теріс ойларын анықтауға мүмкін болмақ. Осындай жағдайда ғана сөзіміз пәтуалы өзіміздің меңгерген құдайшылдық дәрежемізге сай, соңымыздан ерген пенделерге жол көрсетіп бақытты болуға жәрдем бере аламыз. Ал енді масһаб, муфтият дін ғалымдарының имамдарының рухани кісілік жағдайы өздерінің сөздеріне сай ма? Өздері таба алмаған, құдайдың қалауына жетпеген, ұждандылықпен жалғана алмаған жолын жұртқа қалай меңгерте алады?

Әрине меңгерен қалдық білімдерінің ішкі ойының шамасына қарай сенімдері болғанымен, иман тұрғысында жанның халдік жағдайымен, құпия біліммен бағаланатын құдайшылдықтары әлсіз, кейбіреулерінде мүлде жоқ десек те жалған емес. Енді осы дін муфтият ғалымдары мен имамдарына сын айтып жүрген дін ғалымының, теологымыздың рухани жағдайымен салыстырып көрейік.

Кенжетаев Досай Тұрсынбайұлы; 21.02.1968 жыл;

Тылсым дүние жайлы ғылым ізденуде, кітап жазу үстінде. Тарихтан сыр шертетін кітапқа үңілгісі келеді, бірақ тайсалады. Ашық пікірін білдіруге қоғамнан қорқады. Бас ми қабыршағында ақау бар (жалаңбастықтан зиян келеген) мұрын мен арада ірің (гайморид) бар. Тізгінде (көлікте жүргенде) кейде жүйке жүйесі сыр береді. Асқар тауы шағылған. Ұрыс керіске жаны қарсы. Асқазанда түйін бар. Терең тыныс алғанда қиналысы бар. Үрейі басым. Жоқшылықтың тауқыметін тартқан.

Батырлар жырын тыңдап өскен. Кәусар бұлағы бар. Жұлында ақау бар. Жастық шақта білімнен сыны болған. Ақ телпектен сыны да болған. Шет елдерде болған. Шет тілін біледі. Жын перімен алысқан. Аяннан хабары бар, бірақ мойындауға қорқады. Іште жасырып сырын сақтайды. Әрдайым уақыт санайды, уақыттың қадірін біледі. Баспананың оңдылығын тілеп жүр. Уақи алған тағдырына. Тезек төре қолдауы бар. Оң иықта, алқымда тартылыс сыз бар.

Жол апатына түсіп, бастан зақым алған жаз айының қоңыр салқынында. Талақта сырқаты бар. Мұрында тесігі бар, сона қиналады екен. Нағашы әжесінің алқанында өскен. Екі аяқта ауыртпалық бар. Қыл қалам иегері.Ас су ауқатқа талғамен қарайды. Сезімге берік. Ұстанымы өліге иман тірге береке. Сөз сүйектен өткізеді. Желкеде қырсығы бар. Жыр алыбы Жамбылдың қолдауы бар. Уәдеге берік.»

Енді салыстырмалы түрде ата жолының әлі меңгерілмеген жетістігімен қарағанда Досай мырзаның дін білімін қалдық тұрғыда жинағанымен, қазіргі таңдағы біздің дайындап жатқан ақиреттің қағидасынан, аян алғанымен тұрақты кітабына жалғанбағандықтан хал ғылымынан білімі өте әлсіз, шәкірттерден жандық, рухани дәрежесі де төмен. Бірақ ата жолында ақталудан тазарудан өтетін болса, және бас имам Ержан, Ершат,Мұхидин, Айдар мырзаларға қарағанда әлде қайда тез хал ғылымына жалғанып, ата-бабалардан мирас кітабын алып, дін істерінде пәтуа беруде, халыққа жол көрсетуде жоғарғы билік орындарына лайық болары да сөзсіз.

Сонымен масһаб тәпсірін тура жол деп атағанмен шындығында бекіген дін ісін қазақ дәстүрі сипатында шариғатты да толық меңгере алмаған имамдар мен ғұлама ғалымдарымыздың рухани жағдайын Раббымыздың деректерімен иман айнасын халыққа ашуды жалғастамыз..(жалғасы бар қараша айы 2016 жыл)