Қазіргі таңда қысқа уақыттың ішінде дүние шараушылығын меңгеруде, қазақ халқының көш басында тұрған ел басымыздың өз міндетін жоспарын атқара алғанын мойындай білуде имандылыққа жатады. Ал енді қазақтың Құдайдан жіберілген замандық тағдырына сәйкес саясатты ұстана білумен ғана мұндай әлемдік тұрғыдағы дағдарыстан шыға аламыз және әлемге де көш басшы болуға қазақ елінің мүмкіндігі де зор. Мұндай әлемдік дағдарыстан бір-бірінен белгілі бір әдетерді үлгіге алукмен емес ата-бабалармыздың мұндай уақиғалардан жол тауып шыға білген үлгісен құранның ашық деректерінен ғибрат алумен, ел билеу саясатын түбегейлі реформалаумен ғана мүмкін болмақ.

Сондықтан да ел басшыларының да көзқарастарын, саясатын қайта өзгертумен айналысуда керек. Мұндай жоғарғы ел басшысына өзінің ішкі дүниесін тазартып, ақылын жетілдіре алмаған, қандайда бір керемет дүние тапқыш, іскер, ділмар аузымен орақ оратын саясаткерлер келіп, дүние шаруашылығын халықтың тұрмысын жолға қойып, ел басқарғанымен, жалпы дағдарыстан шығара алмайды. Дүниенің жағдайымен экономиканы дұрыстаумен ғана шұғылданып әулие, ұлылық аталған заман болғаны рас, ендігі заманың талабы өзгергенін, қазақ халқы көп ұзамай ашық көре бастайды да. Сондықтан қазіргі ел басымыздың осы істің басынан бастап жіберген екі қателігі бар. Қазақтың ең осал әрі жанды жері; «Жесір дауы мен жер дауы» екені хақ.

Дүние шаруашылығын бірінші орынға қойып, тек ақша пайда табумен ғана саясат ұстануда жерді күтіп сақтау, қасиетін жоғалтпауда ауыл шаруашылығын мүлде жойып алып, «Бір қой өсіргенше, Австриядан ұшақпен он қой алдыруға болады» деген ұстанымды ұзақ жылдар пайдалудан, жер де ауыл да азып, онан халықтың рухани жағдайыда мүлде әлсіреп кетекні де хақ. Ештен кеш жақсы деп мұны түзетуге тырысқанмен, ел билік көзқасының тек пайда табуға негізделіп алғандықтан жер дауының, ауыл шаруашылығының еврплық үлгілермен байланып, ал ұлттың негізгі құндылықтары әлі күйзеліске түсуге ашық жол берілуде.

Екінші ел басымыздың саясатының орны толмас қателігі «Жесір дауы» мұның ата дәстүрмен байланысты болып, жалпы қазақ дін дәстүріне керісінше ашық соққы беріліп, «гендірлік теңдік» деген саясатпен заңмен басқарылуға қолайлы масһабтық орта топтық жүйге қайта байлаудан, барлық дағдарыстың және мыңдаған қателіктердің де пайда болуына соқтырғаны хақ. Әйел, ұрпақ тәрбиесі әдебі, ұлтымыздың ділін, тегін сақтап жанын көбейтумен, болашақ өмірге келетін нәсілдерді сақтаумен ғылымды меңгерумен байланысты болуы керек енді. Керісінше ана тілінің де ғылымның да терістелуімен, ұлттық әдептің мүлде жойлумен аяқталды да.

Енді бұл жағдайдың ушыққаны сонша Астаның төрінде хан шатырында жалаңаш қыздардың тайраңдап жүруіне, ел биліктің мүлде қарсы болмауымен қазақ елінде Лұтты дәуірдің орнағанына кепіл болады. Демек көп ұзамай ел билеушілердің бұл саясатына құдайдан тосу азап түсетіні де бізге хабар келіп 27-40 жас арасындағы қыз, қатындардың төмпешікке айналуы көктемен бірге басталады.

Жалпы қандайда бір тұлғалық, ұлылық бір істі бастап оны екі рет түзетіп, қайта көпір салумен яғни құдай жобасына лайық қылумен айқындалмақ. Мұны дінде де имандылықтың екі жүйесін меңгерумен байланысты, екі рет тәубеге келу тағдырдың сыны болмақ. Ал енді мұндай дәрежелі иманды болу, дінде білімді болып, намаздың ханы болумен шектелмейді, оны имансызда орындауға болады. Иманды қазақтың дәстүрімен, Абай атамыздың 38,39 -сөздерімен бейнеленген тұлғалығы, өзінің қатесін көре білетін, мойындаудан және оны түзетуден арланбайтын асыл сөздің құнын түсінетін саналық деңгейдегі арлы болуы керек!

Сонымен қазіргі таңдағы ел басшымыздың саясатын бірден өзгертумен айналысқанда мұндай саясатты атқарушылар мен халықтың арасында ашу-ыза, өкінішті артырумен және арты білімді ел билеуші қауым арасына өза бітіспес үлкен даумен және мұнан әрбір жындылық топтар өзінің жақтастарын үгіттеп, халықтың арасына бүлік салумен ғана нәтижесін беретіні сөзсіз. Ендігі ел басшымыз бұндай барлық қатесін толық түзей алуы да мүмкін емес. Сондықтан шаруашылық ісіндегі өндірістегі дүние тіршілігіндегі саясатын әрі қарай жалғап, бірте бірте өзгертумен айналысатын, ал рухани тұрғыда да ата дәстүрімен бейімдеу арқылы сатылап көшуге білімді, дінші қауымдықтарының өз қатесін түзеуге мүмкіндік беруі арқылы атқара алатын ел басшысы керек болады.

Себебі қазіргі білімді қауымның 90 пайызы жетесіз, ақылдары білімге, осы замандық европалық салтқа негізделіп қалған. Ал дінші қауымдықтар Алланың қазақ еліне иріп берген жандық жібін тарқатып алып, ескі дәуірдегі белгілі бір жақсылардың дін әрекеттеріне байланып қалып, бүгінімен өмір сүруді мүлде тастап қойған. Бұл істе ендігі біліміне сай тәжірибесі дұрыс үлгісін қалыптастыратын ата жолдағы дарынды қасиетті дегендерді өзі ібілістің қызметшісіне айналып, дүние тұрғысында бой түзеумен ғана айналсып ой түзеуді тастап қойғандары да хақ.

Сондықтан олардан келіп жатқан тылсымнан хабарды електен өткізіп жалғандағын ажырататын жетекшілерді дайындауда өте кеш қалдық. Әрине мұндай жағдайда Раббымыздың хикметіне біліміне, тылсымнан беріліп жатқан хабарына жалғануды меңгере алатын ел басшыларын таңдау да оңай емес. Себебі дін масһабшылар ғалымдардың өздері жан, хал ғылымынан бас тартқандықтан да жандарын жоғалтып алған, сондықтан да құдайдан жоба алып аянмен, уақимен әрекет қылуға қарсы. Ақылдың белгілі бір білімдік жүйеге ғана негізделумен, енді оның шегінен тыс нәрселерді жындылық тұрғыда қабылданбауы да сөзсіз.

Осындай жағдайда ел басқарудың дін істері жүйесі негізделіп, енді оны қайта реформалауда рухани батырлық ақылдылық керек. Себебі мұндай дін қауымдарының екі жүзділігі басым және заңдар мен тиымдар арқылы, осы атқарып жатқан қызметтерін сақтай отыра, ата дәстүріне қарай бейімдеу арқылы қажетті мамандарды дайындау да оңай болады. Мұнан екі жақта ұтпаса ұтылмайды да. Қазіргі ел басшымыздың мұндай реформаға ақылы да батылдығы да жете алмай, керісінше осы уақытқа дейінгі жинаған абырой, беделдерін сақтауға ғана жанталасып халықпен екі араға бітіспес даумен мүлде сенімдерін жоғалтуға қарай келе жатқандарын аңғарар емес.

Және аурудан әдет жаман, дегендей қазақ халқының сенгіштігі мен мұндай қияметік мезгілде құдайдың лағнетін артырып ескертілген белгілерді мойындамауға жаза беруде ата-баба арауқтарының шырылдап арашаға түсуінен ел басындағылар өздерінше бұл біліммен заңның күшін артырумен орындатумен байланысты деп қабылдаудан, онан сайын халықта ұйыққа батырып жатқандарын аңғарудан қалғанды.

Әрине біздің бұл пікіріміз құдайшылдықтан бас тартқан, діншілер мен білімді қауымен ел билеушілерге кезекті түрдегі шатпақ болып қабылдануы да сөзсіз. Сонда да болса болашақ ұрпақтарға бұл қауымдықтардың қалай адасқандарын, себеп, салдарын түсінуге де дерек болса дейміз. Ал енді жетесін жоғалта қоймағандар үшін осы ата жол жазбасындағы 10-15 жыл бұрынғы ескіртілген жағдайдың бүгінгі таңда орындалып жатқанына да, адам баласының ойынан туындаған сөздер емес, құдайдан келген екеніне дәлелдерді ашық аңғара алады…(Қаңтар 2017 жыл)