Қандайда болсын қасиетілікті, тектілікті адамдық әулиелік, тақуалықтың меңгеру жолында көтерілген белгілі адамдық дәрежелерге сай, оған ібілістің қарсылық кісілігіде болатыны хақ. Сондықтанда пайғамбарымыз жалпы үмметіне;     «Құлшылықтың ортасын ұстаныңдар» деп ескерткен. Бұл әрине жоғарғы дәрежесін меңгермеңдер, деген еместі. Бірақ қазіргі таңдағы исламның қай тобы, сопылығы болсын, белгілі бір тариқтағы өздеріне ұнаған топты, діннің ортасын тауып алады да, сонымен жүріп ақиқатты тануға болады, деп өздеріне ергендердіңде ібілістің қақпанына түсірумен, перілік жүйеге байланумен ғана нәтижесін беретіні де хақ.

Себебі құлшылықтың ортасы деген мезгілмен, уақытпен, тарихпен өлшенбейтінін яғни тақуалықтың жоғарғы дәрежесімен ақпараттық деңгеймен және  төменгі деңгейді де ажырата білу керек. Ал мұндай құлшылықтағы дін тобының жаманы да жақсысы да әулиелікке жеткен тақуасының үлгісі де болу шартты жағдай. Ал қазіргі таңдағы қарапайым намаз оқушы мен жоғарғы дәрежелі ғалымының немес имамының да ешқандай кісілікте (Алланың хикметін меңгеруде) айырмашылығы жоқ Масһаб сияқты дін топтарын құлшылықтың ортасын ұстанушы, деп атаудың өзі ақымақтық болмақ.

Сондықтан да перілік жүйенің  біліммен, біліктілікпен байланысты болып және ілімнің жоғарғы дәрежесін меңгеруге деген Алланың хикметін меңгеруге деген ашық қарсылықпен анықтауға болады. Және перілік жүймен жалғанғандардың жамағаттары; жоғарғы білімді, ілімді қауым болғанымен; «Есепті білмейтін есек», яғни сандық ғылымды меңгере алмаған, санасыз аталғандар болып саналады. Абай атамыз, Алтын арқалған Жапарқұл мырза- есек, деген өлеңінің астарында перілікпен жүктелудің, алтын түсті қуатпен жүктелумен байланысты деп түсіну керек.

Қазақта; «Алтын басты әйелден, бақыр басыт еркек артық» деген осындай жағдайды астарлаған. Сонымен етек басты еркекке айналған, мұндай әйелдік қуатпен перілікпен жүктелгендердің есепсіз сөйлеумен, есептік сандық ілімге де, сөздің қуаттардың өлшеміне де мән бермейді керісінше қарсылық білдерді. Ал сандық өлшемге қарсылықтан санасыздық, ойдың үнін терістеумен байланысты болмақ. Енді құлшылықта Әл Бұхари ғұламаның 92 санды хадистер жүйесі мен аяттардың негізі де құлшылықтың ортасын белгілеген 46 санды пайғамбарлық қасиетпен оған қарсылықты (46+46) меңгеруден сыры болып, мұны Абай атамыз, 45 сөзбен және 46-тұрғыда сандық аяттық тұрғыдағы өлеңдермен бейнелеп, қазақ ұлтының сөз ғылымын  құран үнімен жалғап, түзеп көрсеткенді.

Қазіргі таңдағы қазақ ел билігінің перілік жүйемен негізделгеніне дәлел болып; діннің масһабтық тәпсір білімі тұрғысында ортасын таңдап, ал ілімділікпен көріпкелдік арқылы меңгерудің жүйесін мүлде ұмыттыруға қолдау береді. Саналық ақылды меңгерудің көргенділікпен жалғанумен байланысты ойшылдық екенін білген пенде, мұны үш тілмен әлемнің білімін жатқа алып, жадыға жүктеп, латын әліпбине көшумен меңгеруге болады деп сандырақтамас еді де.  Олай болса, құлшылықтың ортасымен ғана саналықтың кілтін Құдайдың өзінен алуға құранның жеті үнінен жалғанумен болса, ал ел биліктің саясатында кісілік қасиетті меңгерумен емес, білімді, біліктілікпен өлшенеді.  Бұл дәлелмен ақ, есті пендеге періліктің жүйесін, ібілістің ұрпақтарының саясатының астарын аңғару қиын емес.

      «…Қалған кісіміздің дәрежелерін көтерміз. Сондай-ақ ілім иесінің үстінде бір білуші бар.» (12-76) деген аятың үкімін, ашықтан ашық терістейтін ілім иесі дегеніміз, тәпсірмен ғана өлшеніп, кісілік болып саналып, олардың дәрежелерін ел билеушілердің дін істері басқармасын құрып,  заңмен басқарып, атақ дәрежелерін, кісілігін құдайдың орнына төбеде отырып, білуші болып; өзіміз дін ілімін қадағалап; «қалған кісіміздің дәрежелерін көтерміз..»  мақсатағы құрылған дін істері министірлік мекемесінен де перілік жүйенің айқын белгісін көруге болады.

Мұндай жағдайда Алланың өзіндік сипатынан шапағатшылары арқылы көрсеткенімен емес, ілімнен білімге айналған тәпсір арқылы ғылымды саналғандардың, көріпкелдікті жалғанға шығарып, дін адамдарын қарсы қойуға да ібілістің араласуы, яғни көріпкелдік қасиетті қисығына қарай бұруы да сөзсіз. Мұндай дін ісімен, масһабтық құлшылықпен көргенділікке саналыққа жалғануға жол жабық болғандықтан ел басымыздың мұны жолдаумен елдің ықласын басқа жаққа бұруға да, ақылдың өркениетін біліммен қазыққа байлап, аю болып адам аулау, енді ел биліктің саясатына айналуы да заңдылық.

Ел билеудің саясатында мұндай ақылдың қасиетін, жан ғылымын меңгерудің маңыздылығы жоғалғанда, оның бұқара халық арасында меңгеруде адасуға түсуге, көргенділік жетудің жолына тосу қойуға; ібілістің перілігі араласып, түс бөрілерін ішке енгізудің (мафлок, жансыз шерік) арсыздық салтына қолдау беріп, іштегі ібілістің бағдарламасын орындаушысы болған перінің жандағы құпия білімін, ойын ұрлаумен, түсін терістеп, жанына жалған ақпараттарды енгізумен нәтижесін береді. Ал мұндай перілікке айналған қасиетті сезімталдардың біреудің жасаған жасырын, жамандығын, зинасын немесе күнә саналатын істерді Құдай көрсетті деп түсінеді.

Бірақ құранмен, аятымен міндетті түрде куәлік келтірмей, дәлелді болып саналмайтын, керісінше мұндай хабарларды таратқандарға жаза беру, дүре соғуды бұйырғанын мойындату мүмкін емес. Яғни аруақ мұндай істерді көрсетті, білдірді дегеннің өзі Құдайға аятына қарсылық, перілік, шайтандық болмақ. Өзіңе жеке басыңа ашық зиян тигізетін, иманыңа қайшы болатын  жағдайды орындамауды, абайлауды құпия ескертуі заңды. Бірақ оны «біліп қойдым өзім» деп жұртқа жайыумен, өсекке айналдырумен аяннан, құран үнінен кітабанынан ажырауға да апарып соқтырады.

Періліктің және бір сипаттары;  шайтандыққа негізделген қыз қатын және етек басты еркектердің; Өзінің білімінен тыс, шариғатқа, құдайдың ісіне, хабарларына және ата дәстүрімен байланысты ақылға қарсылық танытқан ойы терістелген өлшемсіз сөздері мен, ата дәстүріне қайшы іс әрекет амалдарына қарап ажыратуға болады. Олардың күнәсін әшкерелеп шариғаттан діннен, ата дәстүрден хабар беріп және мұнан пайда болатын жамандықпен жазасын айтып қорқытсаң, немесе қой, доғар, дегендей  сөгіс берсең болғаны; «бұл маған айтылған қарғыс, қарғадың» деп түсінетіндер осы топтан болып шығады. Әсірсе қарғыс пен сөгістің арасын ой үнін ажырата алмайтындар шығармшылық топтарында, ата жолында ақау, сұңқарларда және қасиетті аталғандар арасында өте жиі кездеседі.

Мұндай перілік жүйенің қызметшілерінің өнерпаздар арасында да жиі кездесумен және бұқра халық арасында, дін жамағаттарында да қалыптасқаны сөзсіз. Бұл періліктің төменгі сатысы болып; жүректерінде әлі толық перілік басқарушылыққа  дейін жетілмеген, бірақ  жынмен шайтанның қосылуынан шеріктерден  болған қара кісілігі пайда болады. Бұлар білімде, ілімде озық болып елді басқарушылықа жетпегендер, бірақ қалайда адамдықтың ар, ұятылықтың жолына қарсы тұрумен; «Қасарысқан шайтан, жүректің жындылығы» дейді мұны даналар. Және мұндай шайтанды пенделер дүниенің қызығына, өздерінің білгілі бір талантылық, әншілік, қайталап орындаушылық, сұлулық т,б ерекшеліктеріне ғана мән беретін соған мас болып жүрумен байқалады.

Сайт беттерінде, қоғамдық орталарда көбіне нәзік жандылардың пікірлерінің үстемдігін қалыптастыруға, оған қарсы тұрған ер азаматтарды «қатын сияқты, қатынмен қатын болып, салғыласып..» дегендей,  аяқ астынан өздерінің жыныстық қасиетін алға, еркектен төмен екенін мойндау арқылы да қалайда үстемдікке жетуге тырысумен де көрнісін береді. Мұндайлардың сыртқы бейнесі арсыздық, ұятсыздықтары, тәндерінің сыртқы бейнесінің не құрлым тартымды, ұятсыздықты заманға сай  әдеб, деп түсінетін көпшілікке ұнамды болған сайын, ішіндегі перілікке жалғанған шайтандық  қарсылығының да дәрежесі өсе береді.

Бұған қолдау беріп отыратын ел билеушілерінің ішінде бұл жүйенің басшылары еніп алып, басқарып отыратында сөзсіз. Мұндай жағдайда імүндік ақылдың арлылық  қарсылығы адамдықтың қасиеті болған, сана түгіл жетенің де көрніс беруі мүмкін емес.  Олай болса,  перілік жүйеге жалғанған пенделердің мейлі қандай дәрежелі қызмет атқарсын, еркек, ұрғашы болсын, жан ғылымынан құпия білімдерден дерек берсе болғаны, өзіңе қарсы шауып, қалайда терістеп мазақтауға тырысады. Және бұл жағдайларды шығармашылық өкілдерінде, дінші қауымда, қасиетті саналған пенделерде жиі кездестіруге болады.

Олар өздерінің мұндай білімдері, қасиеттерінің қабілеті арқасында жеткен абырой, беделдерінің ғана жағдайын сақтау үшін қарсылықтың барлық түрімен күресуге әзір болады.  Перілікпен, шайтанмен жүктелгендерге ортақ қылық;  Құдайдың түсірген аян, уахиын, белгілі бір тақуалар арқылы келген хабарларға ешқашанда сенбейді, себебі өздері мұндай рухани дәрежені меңгере алмағандар болып табылады. Қазақтың ел билігінің жүйесінде дін істеірмен, ақпараттық мәдениет саласында, шығармашылықтың қай саласында болсын бұл жүйенің үстемдігі қалыптасқыны және оны заңмен бақылап қорғалуы да жалған емес.

Және ел басымыздан бастап, бұл жүйені қалайда бұздырмауға түрлі әрекеттермен, заңдармен қорғап және оны бұзуға да ешқандай қарсылық жоғына әбден сенімді екені де хақ. Құдайшылдықтың мүлде жоғына бұл да ашық дәлел бола алады. Себебі бұлар өз ара топтасып алады да, құдайдың өзі жалпы өліктерді сөйлестіріп, немесе сүйген құлдары, шапағатшылары, әулие аруақтары арқылы Алла тағала адамзатпен тілдеседі, деген құранның ашық аятына да мойысұнбайды, жүрегіндегі қарсылығы түсінуге жол бермейді. Яғни жүрегіндегі кітап ұяшықтары (чакра, чип) теріс ақпараттармен, күнәмен жүктелгендер, кітабы теріс жағына берілгендер санатында болады.

Мұндай пенделердің қандай білімді, ел басқару орындарында болғанымен, сана түгіл екі естілік жетесі де әлсіз болып, яғни  сөздің ойын қасиетін, салмағын түсінуі жетілмеген, себебі  ақылының екеуі бар қалған төртеуін меңгермеген, немесе өте әлсіз, өмірден көргенімен ғана пайымдайтын, ақиретке, ар ұяттылыққа қарсылықа негізделген, жүрегі жабық қағыс естуге бейім, қарғыс пен ұрысқанның, түзеулуге берген ақылдың арасын ажырата алмайды.

Мұндай жағдай көбіне әйелзатына тән болса, етекбасты болған еркектердің де шайтандығы қазіргі таңда қоғамда жиі кездестіруге болады. Ал енді перілікпен яғни шайтаннан болған жындылықтың сипаты да алуан түрлі болғанмен; негізінде жоғарғы дәрежелі тобына жататын басқарушылық қабілетпен, түрлі қасиеттерді меңгеруге талантылары да болып;  білімді, ғалым, философ, психолог, дінші, ел билеуші, ақын, жазушы, тілші, тақуа, сопы, кәсіпкер т,б адамзаттың ең жоғарғы ел басқаруға ақыл айтуға негізделген топтарымен байланысты болады. Олардың перілігін аңғару үшін де аңғарушының өзі жетелі, саналы ақылды меңгереу керек. Оғанда қазақ қоғамында жол жабық мүмкіндік шектеулі.

Жетелік ақыл тұрғынан бағалай білгенде де;  Қазіргі таңда қазақтың  өздерін қасиетті, текті, ұлтшыл атағандардың да перілікпен байланып қалғандарын аңғаруға болады. Себебі тектің қандай адамдық дәржемен байланысты деген ұғымның мүлде терістелуіне « атыңды қазақшаласаң қазақ тегіне жалғанғаның» деген ақылға да, адамдыққа, құранға, дінге Раббымыздың ашық ескертуіне қарсылықты әрбір пенденің  өзін періліктің атқарушысы болып алғандары да ашық дәлел болады.  Бұлардың негізінде жалңбастық пен әйелдернің арсыдығна көз жүмып қарап, бірге өмір сүрушілер мен аян, уахидың мәнін білмейтін, маңдай көзері жабық «маңдайының соры ашылмаған» бас құйқа терлері аңданып қатып қалғанда болып келеді.

Перілер басқарған пенденің ақылдың жағдайында, сөздің қасиетін меңгеруде әлемдік психологияда анықтаудың тәсілі де оның тәрбиесі де жоқ. Және тұрақты түрде білімі болуы да мүмкін кемес. Әрбір заманға және білімен ілімнің артуымен оған қарсылғы да періліктің жүйесі де артып, білмідлік, ілімділік тұрғысында өркендеп отыруы да заңдылық.  «Құдайсыз қурай да сынбайды» деген қазақ даналығында. Сондықтан да құдайсыздыққа түскен әлемнің бүгінгі таңдағы барлық ғылым, білім ел басқару саясаты да перілік жүйеге негізделіп қалған және  жоғарғы жеті сипатты ібілістік біліммен, дүние байлығын көбейтуге, тіршілігін басқаруға негізделген жындармен байланысты, әрбір пенденің мойнын жаулап алған, перілердің басқаруында тұрғаны да хақ.

Негізінде әлемде бұл жүйеге қарсы тұра алатын ілім мен тәлім, тәрбие заманға қарай Құдайдың өзінен түсіріліп пайда  болғанымен, қазіргі таңдағы қара түнек күштерінің оны терістеп, халыққа жек көрнішті қылуға да қабілетті. Және әлемдегі болып жатқан дағдарыстар мен рухани бүліктердің де осындай білімде озық болған перілік топтардың ілімді де терістеуімен, құранды бұрмалаумен байланысты, сырттан салып іштен жанды басқаруымен атқарылып жатқаны да хақ. Ақылдың жанға қызметі, зейнеттік киімі жоғалумен, жаның еркіндігі жоғалуынан деп білген жөн.

Енді мұндай шеңберден ақылдың негізделуінен, әлемдік дағдарыстан, бүлінуден шығаратын Құдайдың өзінен жол –жобасын алумен ғана әрбір пенденің, ұлттың да ерекшеліктермен, рухани жаңғыру жолына түсіп, таза ақылға жалғанумен ғана жеке-жеке жол тауып шыға алады. Ал ондай діннің жолы тек қана қазақ елінің мирасында ата дәстүрінде сақталған және үкімі де түсіп, ата жолы аталып, қозғалыс та болған еді.  Ібілістің мақсаты Раббымызға берген уәдесі де қалайда адамзатқа түсірілген мұндай құндылықтан бұрмалау, оған жалғануға  әрекет қылушыларды дүниенің қызығына, байлығына байлап, есін жыиуға жол бермеумен айналысады.

Олай болса, періліктің ең жоғарғы дәрежесі де қазақ елінде болуы да заңдылық. Себебі әлемде рухани жаңғыруға тек қана қазақ еліне Құдайдың нығметі түскен еді.  Бірақ оған қарсы ібілісте өз ұрпақтарын дүние ісінде таланты, қасиетілікке жетуге жәрдем беріп, өзінің әскерлерін енгізіп жалғануға, сосын бірте-бірте өз ықпалынан шықпайтын қылуға күреседі. Оны ең төте жолы әйелдерді аздыру, төсек, тамақ арқылы ақыл ошақ ағзаларын арамдап жалған ақпарттармен жүктелумен қамтамсыз етеу болмақ.

Әрине бұл істе біздің ел билігіміздің ібілістің жобасын атқаруға өте қолайлы қауым бола алғаны да жалған емес. Бірақ оларды үнемі қолдап отыратын, дүние ісінде өз ара таласқанымен, ал рухани өркендеуге дегенде жолды жабуға ат салысатын, зиялы білімді қауымнан қоғамның таланты өкілдерін дайындау, ібіліске қазақ сияқты елден оңай болмағаны да сөзсіз.  Дегемен жиырма бес жылда ібіліс өзінің перілік жүйесін қалыптастыруда, бұл жеңіске жетті де және жемісін беріп жатқаны ашық дәлелдер де баршылық.

Сондықтан біздер осындай перілік жүйеге жалғану арқылы да, аз ғана уақыттың ішінде әлемнің жүздеген жылдар өткен біліммен, өнер кәсіп, жеңіл тұрмыспен қол еңбегін аз жұмсап, көп табыс табу деген салтын қуып жетіп, енді озуға да айналдық бұл жағдай ібілістің көмегі, білімі арқасында да болғаны ұмытпаған жөн.  Орыстың мақалында; «Муж голова, жена шея» дегенді. Перінің шайтаннан болған жындардан пайда болуының түрлі өмірдің жағдайымен байланысты болмақ.

Және мұсылмандық тұрғыдағы сипаттарына келсек; кезінде білімді, өнерлі, түрлі қасиеттерді, тіршіліктегі дүние істерін, шариғатын меңгергенмен құдайшылықтан бас тартқандар және дін ғұламасы да болып сират көпірінен өте алмағандар, яғни мұсылман жындар болып аталған, адамзаттың ақиреттегі екі аралық денелері нәсілдері болып табылады. Бұлардың жоғарғы дәрежелі 7 жындық, кісілік тұрғыдағы басшылары болып ібіліске, кісілікке қызмет ететіндерін де білген жөн.

Сонымен кеңес кезеңінен бастап жалғасып келе жатқан; қазақ әйелдерінің европалық салтымен; жалаңбастық, кеудесін, қолын ашық ұстау салтынан періліктің де өз қатарын көбейтуге,  білімді әйелзаттарының ел билеуші болып, ақылсыз, арсыздықпен ақ;  дінде, мәдени ортада басшылыққа жетуге болатын жол ашылып, қазақтың жандық қуатының ұрланып жоғалуына,  ел билігіміз, ел басшымыз көп қызмет қылғаны да сөзсіз. Ұлттық тұрғыдағы әлемдік жүйеге жан қуатын өндіру тоқталып, әйелдік сары қуаттың, қызыл  қаннан бөлінетін, күні сары нұрдың тазармай еркекке мойындарына жүктелумен, білімді, ілімді ел басқарушы азаматтардың; «Алтын артқан есек жапарқұл мырзаға» айналып перілерге қызметке тұруына да жолды заңмен қорғалауында да ібілістің ықпалында өмір сүруші елге айналғанымызға дәлел екені де хақиқат.

Және ішке еніп, жылан болып бейнеленген перілік қуаттардың қазіргі таңда еліміздігі барлық еркектердің де мойындарын жаулап алумен, ойын ұрлаумен айналысады.  Сондықтан мұндай қоғамда арсыздыққа деген қарсылық өзінен –өзі жоғалуға, әйелдер теңдігінің, ұятсыздық, арсыздықтың әдеб болып қабылдауына да жол ашық. Негізінде еркектің басы рұқпен байланысты болғандықтан, көктен хабар алуға уақиларға жалғануға қабылетті болғасын; «Алтын басты әйелден, бақыр басты еркек артық» деген аталарымыз. Сонымен шариғатқа мән бермейтін, өрісін таза ұстай білмейтін және   жалаңабастыққа құштарлықтың артуы, яғни жанның қалауына айналып; оны әдептілік деп қабылдауға еркектердің өзі ынталы болуы; еркектің мойнында әйелдік қуаттың періліктің орын алуы да, жанын басқаруға ақыл беріп тұруы да заңды құбылыс. Бұған енді  халық қалаулыларының орамалға, та дәстүріне ашық қарсы болып заңмен тиім салуының өзі болашақ ұрпақтар алдындағы қалдырған надандықтан дәлеліміз болмақ.

Ал енді әрбір перілік қуаттың да белгілі мерзімі болып, бұл орынды үнемі бос қоймау үшін, үнемі ауысып жаңалап отыруы үшін де, әйелдердің шайтандығы, арсыздығының да қылығы үнемі жетілдіріп отыруы да керек екені сөзсіз. Рұқтық қуатпен жандық сезімдік қуаттың үнемі жұмсалып, орны толықтырылып отырылуы да шарты. Болмаса еркектердің еңбек етумен, ауыр жұмыс істеумен, әйелзатрының бала туымен, түрлі ауру қыспақтармен де байланысты зат алмасуыда артып, мұндай қуаттарды тез тауысып, сосын мастықтан айығып есін жинап қарсы тұруға да қабілеті артуымен, тектілігін ізідей басатуы да жанның әрекетінен хақиқат.

Бұқара халықтың басым бөлігі шаруа болғандықтан, ет ауыртып жерге еңбек етіп, халықты тағамен асырап отыруымен байланысты да, рухани оянып, мұндай жүйеге қарсы тұратын тектілердің қатары артуына әбден мүмкіндігі бар. Ал мұндай жағдай ібіліске оның ұрпақтарына тиімсіз. Қалайда дүние ісіне қайта байлауға және оған да тұрақтамаған жағдайда аяқ астынан періліктің астыртын қуатануына әлемдік жүйеге жалғанудың әдістерін жетілдіруге тура келеді. Бұл жағдайды енді жетілдіруге қалайда  тағдырмен, әруақтық тұрғыдағы нәсілдік ақпарттық жалғанудың адамдық жүйесін әлсіретуге, таңбаны ауыстырумен, үш тілмен ғылымды болу, яғни оқу өтіп кеткен ақылдың не екенін жанға тоқуға қабілетсіз, алты аузы араз, саналықтың не екенін білмейтін ұрпақтарды қалыптастыру керек болғаны да сөзсіз.

Мұндай саясатты меңгеруде біздің ел басымыздан артық әлемде періліктің жоғарғы дәрежесін меңгерген басқарушы болмағанын да, тек болашақта ғана түсінетін қауым пайда боламаса, әзірге бұл біздің ғана аруақтардың қолдауымен айтып жүрген ертегі деп түсінуіңізде қалыпты болмақ. Себебі өзіңізде білгірлердің, десіндердің, өлшеусіз сөйлейтіндердің, белгілі бір қорқынышпен негізделіп алғандардың қатарында жүрген боларсыз шамасы…(жалғасы бар Мамыр 2017 жыл)